De tanende dominantie van Amerika

Thomas von der Dunk, 11-08-2009

Als het internationaal opereren van Obama gedurende zijn eerste half jaar ergens duidelijk in verschilt van dat van zijn voorganger, dan wel in het evidente besef dat de internationale positie van Amerika sterk is verzwakt.

Kortzichtigheid

Die verzwakking komt niet dóór Obama, die was er al vóór Obama, maar het is nu dat Washington die eindelijk onder ogen durft te zien. Eensdeels omdat het Bushbewind met zijn arrogante kortzichtigheid, die door sommigen voor krachtdadigheid werd versleten, nooit die werkelijkheid onder ogen heeft willen zien, aangezien die niet met het eigen gesloten wereldbeeld spoorde. En anderzijds omdat de fatale gevolgen van zulke mentale eenkennigheid ook pas in de nadagen van Bush in zodanige omvang aan het licht zijn getreden dat niemand met een minimum aan intelligentie zich daar nu nog voor afsluiten kan.

Zo'n intelligentieminimum ontberen dan ook enkele neoconservatieve heethoofden die Obama recent slapheid inzake Iran verweten, maar de meest onnozele held van het rechts-Republikeinse kamp, ex-vice-presidentskandidaat Sarah Palin, lijkt met haar gelijktijdige opstappen als gouverneur van Alaska aan te geven dat ook zijzelf beseft tegen de huidige problemen hersenmatig niet opgewassen te zijn.

krachtdadig

In de nieuwe multipolaire wereld is Obama namelijk helemaal niet meer in de gelegenheid om 'krachtdadig' tegen Iran op te treden. Ongeacht het regime: hij heeft - en dat beseft hij al te goed - Iran hard nodig voor het orde op zaken stellen in welk chaotisch naburig land dan ook. Zoals hij ook beseft dat hij niet meer om China heen kan, dat herhaaldelijk heeft laten weten monetair gegoochel met haar miljarden dollars niet op prijs te stellen.

En zoals Obama ook Rusland moet accepteren in de beroerde vorm zoals het nu is, omdat zonder Russische medewerking nooit via de VN een einde aan dreigende verdere verspreiding van kernwapens gemaakt kan worden. In dat opzicht heeft Bush overigens onbedoeld wat wisselgeld voor Obama achtergelaten, waarmee hij het door Bush geschofferde Kremlin iets gunstiger kan stemmen - namelijk door Bushs onzinnige plan voor een rakettenschild in ruil voor Russische medewerking elders te annuleren.

Zichtbaar

Dat is namelijk de interessante paradox: juist het feit dat Amerika er nu zo zichtbaar een stuk slechter voorstaat dan voorheen, dwingt Obama om de kracht te hebben krachtige maatregelen te nemen, niet in de laatste plaats in de binnenlandse politiek, waar een aantal heilige huisjes aan het sneuvelen is - van de ziektekostenverzekering en energieverspilling tot de economische koers in het algemeen. En buitenlands is voor kortzichtige lobbyhobby's van delen van het Amerikaanse electoraat, tot uiting komend in pro-Israel- of anti-Cubafetisjisme, de politieke ruimte eenvoudig weg